Reageren op een ander kan maar op drie manieren. Dat maakt het overzichtelijk.
Je kunt passief blijven. Je vermijd het om over datgene te beginnen wat je dwarszit. Dat heeft als schijnbaar voordeel dat je de confrontatie niet hoeft aan te gaan. Nadeel is dat je met je frustratie blijft rondlopen en dat er niks veranderd. Je baas blijft denken dat je het allemaal wel aankunt en denkt misschien dat je er best nog wat bij kunt hebben. Hij hoort immers geen klachten.
Ik noem dit ook wel zegeltjes sparen. Na elke irritatie komt er een zegeltje bij in je boekje. Als dat boekje vol is gaan we het inwisselen. Dan vervallen we vaak in de tweede optie van je grenzen aangeven:
Agressieve communicatie. Je gaat eens flink de waarheid zeggen en aankaarten wat er allemaal fout zit. De ander is dan meestal het onderwerp van de onvrede. In ieder geval ervaart hij dat zo. Met voor de hand liggende consequenties. Niemand wordt graag aangevallen en de primaire reactie zal ‘fight, flight of freeze’ zijn. De relatie komt onder druk te staan en meestal verandert er niks positiefs door.
Derde optie is assertieve communicatie. Dat wordt in de volksmond vaak verward met agressieve communicatie, maar is toch wezenlijk anders. Het wordt ook wel verbindende communicatie genoemd en de meeste mensen doen dit niet van nature. Je moet het leren en er vooral veel mee oefenen.
Groei je hier in dan dwing je vaak enorm veel respect af. Je weet goed waar je op uit bent, bent creatief in het zoeken naar oplossingen, hebt een heel duidelijke eigen mening en misschien het belangrijkste: je laat de ander in zijn waarde. Je kwetst niet of in ieder geval zo min mogelijk. Daardoor blijft de relatie goed of verbeterd die zelfs.
Assertieve communicatie werkt in de basis zo:
1. Om te beginnen benoem je zo specifiek mogelijk waar je het over wilt hebben, of vraagt verduidelijking zonder daar direct een emotie of oordeel aan te koppelen.
2. Vervolgens ga je het over het effect daarvan op jou hebben. ‘Dit ervaar ik , of dit is het effect op mij of op de situatie’. Je noemt dit ook wel ‘ik-boodschappen’.
3. Je zoekt samen een manier om tot oplossingen te komen.
Nu is het vaak zo dat als je iemand ergens op aanspreekt er wel het nodige verweer kan komen. Hoe vang je dit zo effectief mogelijk op terwijl je toch bij je standpunt blijft? Kern is dat je beurtelings met je aandacht bij jezelf en daarna ook weer volledig bij de ander leert te zijn. Op met name dit proces ga ik uitgebreid in tijdens de training Assertiviteit 2.0’ die ik regelmatig geef. Meer hier over op: assertiviteit-2.0
Jezelf profileren, je mening of feedback geven, je grenzen aangeven. Het zijn allemaal vormen van assertieve communicatie . Er is altijd een next level in te halen. Wat het oplevert: op een overtuigende en respectvolle manier communiceren met klanten, partners collega’s of teams.